De Stentor 2 maart 2004

Lente begint voor verguisde roeken

door Sander Grootendorst

2 MAART 2004 - ZUTPHEN - De lentemaand is begonnen, vogels gaan niet alleen op zoek naar voedsel, maar ook naar takken en twijgen om hun nesten te bouwen. Aan de Martinetsingel zijn roeken prompt op 1 maart aan het ruziën over de vraag wie de mooiste tak mee de boom in mag nemen.

Dat er af en toe wat wordt geruzied neemt niet weg dat roeken sociale vogels zijn. Moet ook wel wanneer je in kolonies nestelt. Je buren zitten dan altijd in de boom ernaast. Zonde van de kostbare tijd om elkaar de hele dag in de veren te zitten: vóór de zomer moeten de nesten zijn gebouwd, de eieren gelegd en de jongen begeleid tot het begin van volwassenheid.

REPERTOIRE

De taal van de roeken klinkt de leek als gekras en gekraai in oren, maar de vogels zelf weten wel beter: ze kunnen er prima mee communiceren en ook dat is handig als je dicht op elkaar woont. Onderzoek heeft uitgewezen dat roeken er een uitgebreid repertoire op nahouden, waarbij sociale aangelegenheden en informatie op het gebied van voedsel de meest besproken thema‘s zijn.

Het ging de roek in Nederland jarenlang slecht. Overvloedig gebruik van gifstoffen in de landbouw betekende het einde van menige kolonie. Inmiddels hebben ze zich hersteld, de laatste jaren stabiliseert het aantal broedparen zich rond de 60.000 paren.

In deze regio bevinden zich nogal wat kleinere kolonies, bijvoorbeeld in Zutphen, Leuvenheim, Lochem en Neede.

Niet iedereen is even blij met het zwartgevederde groepsdier. Roeken hebben een slechte naam, onder meer vanwege het kabaal dat ze maken. 

Bij Vogelbescherming vindt de reacties soms overdreven: mensen die meer klagen over de geluiden van de natuur dan over verkeerslawaai. Sommige landbouwers hebben aan de roek evenzeer een broertje dood. Vooral vanwege hun voedselgedrag: roeken zijn alleseters en slaan pas gezaaide gewassen dan ook niet af. En als zich eens een engerlingenplaag voordoet, storten ze zich massaal op die keverlarven. Die leven onder de grond en dus kunnen de roeken dan met hun snavel hele grasvelden omploegen. 

Dat roeken zich ook uitgebreid te goed doen aan jonge vogels is volgens Vogelbescherming een fabeltje. Jonge vogels staan alleen bij hoge uitzondering op het menu.

De provincie mag volgens de Flora- en faunawet roeken laten afschieten wanneer daadwerkelijk schade in de landbouw wordt aangetoond. Geregeld worden vergunningen verleend. De roeken op de Martinetsingel in Zutphen hebben ? gelukkig voor hen ? geen weet van al dat onheil. Ze koesteren hun glanzend zwarte pak in het lentezonnetje en speuren de hele buurt af naar geschikt nestmateriaal.